Makedonya’da Şirket Kurmak Hakkında Herşey

Son yıllarda, hem stratejik coğrafi konumu hem de yatırımcılara sunduğu eşsiz ekonomik avantajlar sayesinde Makedonya, uluslararası girişimcilerin ve yatırımcıların radarına girmeyi başardı. Avrupa Birliği’ne aday ülke konumu, rekabetçi iş gücü maliyetleri ve belki de en önemlisi, Avrupa’nın en düşük vergi oranlarından birine sahip olması, ülkeyi özellikle Türk vatandaşları için cazip bir merkez haline getiriyor.

Makedonya, sadece iş kurmak için değil, aynı zamanda Balkanların kalbinde yaşamak ve Avrupa’ya vizesiz seyahat için kapıları aralamak isteyenler için de önemli bir fırsat sunuyor. Şirket kurarak elde edilen geçici oturum izni, birçok yabancı yatırımcının ülkeye adım atmasını sağlayan ana yoldur.

Bu kapsamlı rehber yazımızda, Makedonya’da adım adım nasıl şirket kurabileceğinizi, hangi yasal yükümlülüklerle karşılaşacağınızı ve bu şirket üzerinden kendiniz ve aileniz için oturum iznini nasıl alabileceğinizi detaylıca inceleyeceğiz.

Makedonya’yı Neden Tercih Etmelisiniz?

Makedonya’yı bir yatırım ve yaşam merkezi olarak öne çıkaran temel avantajlar, büyük ölçüde ülkenin cazip vergi sistemi ve yatırım dostu iş yapma kolaylığında yatmaktadır.

A. Eşsiz Vergi Avantajları

Makedonya, Avrupa’daki en düşük vergi yükünü sunan ülkelerden biridir. Bu durum, özellikle kâr odaklı ve uluslararası ticaret yapan işletmeler için büyük bir teşvik kaynağıdır.

Kurumlar Vergisi (Kâr Vergisi): %10 Bu oran, birçok Batı Avrupa ülkesiyle kıyaslandığında oldukça düşüktür ve şirketlerin kârlarının büyük bir kısmını yeniden yatırıma veya sermayeye ayırmasına olanak tanır.
Kişisel Gelir Vergisi (Personal Income Tax – PIT): %10 Kurumsal vergi kadar düşük tutulan bu oran, şirket yöneticileri ve çalışanları için de cazip bir net maaş seviyesi anlamına gelir.
Katma Değer Vergisi (KDV – VAT): %18 (Standart) ve %5 (Tercihli) Standart KDV oranı %18 olup, gıda, bilgisayar, yazılım, tarım ürünleri ve bebek ürünleri gibi belirli temel ürün ve hizmetler için %5 gibi çok düşük bir tercihli oran uygulanır.

B. İş Yapma Kolaylığı ve Konum

Ülke, Dünya Bankası’nın “İş Yapma Kolaylığı” raporlarında yüksek sıralarda yer almaktadır. Şirket kurma süreçlerinin hızlı ve bürokratik engellerin az olması, yabancı yatırımcılar için büyük bir zaman ve maliyet tasarrufu sağlar. Ayrıca,Makedonya’nın coğrafi konumu, onu hem Batı hem de Doğu Avrupa pazarlarına erişimde stratejik bir merkez haline getirir. Türkiye’ye yakınlığı, kültürel benzerlikleri ve vizesiz seyahat imkanı da Türk girişimciler için ek kolaylıklar sunar.

Makedonya’da Şirket Kurma Süreci

Makedonya’da yabancı yatırımcıların en çok tercih ettiği şirket türü, Türkiye’deki Limited Şirket’e (Ltd. Şti.) karşılık gelen Sınırlı Sorumluluk Şirketi (Društvo so Ograničena Odgovornost – DOO) veya Tek Kişilik Sınırlı Sorumluluk Şirketi (DOOEL)’dir.

A. Ön Hazırlık ve Gereksinimler

Şirket kurma sürecine başlamadan önce aşağıdaki temel gereksinimleri karşılamanız gerekir:

Şirket Ünvanı: Merkezi Sicil Kaydı’na (Central Registry) sunulmak üzere en az üç farklı şirket adı alternatifi belirlenmelidir. İsim onayı ve rezervasyonu genellikle kısa sürede tamamlanır.
Yasal Adres: Şirketin Makedonya’da bir yasal adresi olmalıdır. Bu, bir ofis kiralama veya sanal ofis anlaşmasıyla sağlanabilir. Kira sözleşmesinin veya kullanım hakkı belgesinin mevcut olması gereklidir.
Sermaye: DOO tipi bir şirket için minimum yasal sermaye tutarı 5.000 Euro’dur. Bu sermaye, şirketin banka hesabına kayıt sırasında yatırılabilir veya şirketin kurulduğu tarihten itibaren 12 ay içinde ödenebilir. Önemli Not: Bu bir harcama değil, şirketinize ait bir sermayedir.
Temsilci/Müdür: Şirketi yönetecek bir kişi (Müdür/Direktör) atanmalıdır. Yabancı yatırımcı genellikle kendisini bu pozisyona atar.

B. Gerekli Belgelerin Hazırlanması

Şirket kurulumu ve ilk oturum izni başvurusu için Türkiye’den temin edilmesi gereken en kritik belgeler şunlardır:

Pasaport: Geçerli pasaportun aslı ve noter onaylı kopyası.
İkametgah Belgesi: Güncel ikametgah belgesi (Apostil şerhli olmalıdır).
Adli Sicil Kaydı: Sabıka kaydı belgesi (Apostil şerhli olmalıdır).
Vekaletname (Gerekirse): Süreci şahsen ülkeye gitmeden bir danışman veya avukat aracılığıyla yürütmek isterseniz, ilgili kişiye vekaletname verilmelidir.

Tüm yabancı resmi belgelerin Makedonya’daki yeminli tercüman tarafından çevrilmesi ve noter onayından geçmesi gerektiğini unutmayın.

C. Kayıt İşlemleri

Şirket kurulum süreci genellikle 7 ila 10 iş günü arasında tamamlanır:

Merkezi Sicil Kaydı (Central Registry): Tüm belgelerle birlikte başvurular buraya yapılır ve şirket tescil edilir.
Vergi Numarası (TIN) Alınması: Şirketin tescil edilmesinin ardından, Kamu Gelir İdaresi’ne (Public Revenue Office – PRO) başvurularak Vergi Kimlik Numarası (TIN) alınır.
Banka Hesabı: Şirket adına kurumsal banka hesabı açılır. Bu hesap üzerinden sermaye yatırımı yapılabilir.

Şirket Üzerinden Geçici Oturum İzni Nasıl Alınır?

Şirket kurmanın temel amacı, yabancı yatırımcıya Makedonya’da yaşama ve çalışma hakkı tanıyan geçici oturum iznini almaktır. Bu izin, genellikle şirket ortağı/yöneticisi (direktör) sıfatıyla talep edilir.

A. Oturum İzni Başvuru Şartları

Şirket kurulduktan sonra, Müdür veya Ortak olarak kendinize bir pozisyon atayarak İçişleri Bakanlığı Yabancılar Dairesi’ne başvuruda bulunabilirsiniz. Başlıca şartlar ve istenecek belgeler:

Şirket Kayıt Belgesi: Merkezi Sicil’den alınmış güncel tescil belgesi.
Mali Yeterlilik Kanıtı (Kişisel): Başvuru sahibinin Makedonya’da geçimini sağlayacak yeterli kişisel fonlara sahip olduğunu gösteren banka hesap dökümü. (Bu, aylık asgari ücretin belirli bir katı olmalıdır.)
İş Planı ve Özgeçmiş: Şirketin faaliyet alanını ve hedeflerini açıklayan kısa bir iş planı ve başvurucunun kısa özgeçmişi.
Konaklama Kanıtı: Makedonya’daki ikamet adresini gösteren geçerli bir kira sözleşmesi veya tapu.
Sağlık Sigortası: Ülkede geçerli olan kapsamlı sağlık sigortası poliçesi.
Adli Sicil Kaydı: Ülkeye gelmeden önce alınan ve apostil şerhi bulunan adli sicil kaydı.

B. Oturum İzni Süresi ve Yenileme

İlk İzin Süresi: Şirket üzerinden yapılan ilk başvurular genellikle 6 ay süreyle verilmektedir.
Yenileme: İlk 6 aylık sürenin sonunda, şirketinizin aktif ve yasal yükümlülüklerini yerine getirdiğini (sosyal sigorta primlerinin düzenli yatırılması, vergi beyannameleri vb.) kanıtlayarak 1 yıl süreyle yenileme başvurusu yapılır.
Bu izin, yasal gerekçeler devam ettiği sürece yıllık olarak yenilenebilir.

C. Aile Birleşimi

Geçici oturum izniniz onaylandıktan sonra, eşiniz ve 18 yaşın altındaki çocuklarınız da Aile Birleşimi yoluyla oturum izni başvurusunda bulunabilirler. Bu izinler genellikle ana başvuru sahibinin izniyle aynı sürelerde verilir.

4. Sosyal Güvenlik Yükümlülükleri ve Çalışma İzni

Makedonya’da şirket sahibi veya yöneticisi olarak oturum izni aldığınızda, aynı zamanda kendi şirketinizde çalışıyor kabul edilirsiniz ve yasal olarak Sosyal Güvenlik Kurumu’na kaydolmanız gerekir.

A. Sigorta Primleri

Müdür olarak asgari ücret üzerinden sosyal güvenlik primlerini (emeklilik, sağlık ve işsizlik sigortası) düzenli olarak yatırmak zorunludur. Bu primler, yaklaşık olarak brüt maaşın %28’i civarındadır.

Emeklilik ve Maluliyet Sigortası: %18.8
Sağlık Sigortası: %7.5
İşsizlik Sigortası: %1.2
Ek Sağlık Sigortası: %0.5

Bu primleri düzenli ödemek, hem oturum izninizin yenilenmesi için hukuki dayanak oluşturur hem de ileride ülkenin sağlık ve emeklilik sisteminden faydalanmanızı sağlar.

5. Daimi Oturum İzni ve Vatandaşlık Yolu

Geçici oturum izninizin yıllık yenilemeleri, uzun vadeli ikamet hedefinize giden yolu açar.

A. Daimi Oturum İzni (Permanent Residence)

Yabancı bir vatandaş, Makedonya Cumhuriyeti topraklarında en az beş (5) yıl kesintisiz ve yasal olarak geçici oturum izniyle ikamet ettikten sonra daimi oturum izni başvurusunda bulunma hakkı kazanır.

Kesintisiz İkamet Şartı: Bu 5 yıllık süre zarfında, toplamda 10 ayı aşan veya tek seferde 6 aydan fazla süren kesintilerin olmaması gerekir.
Diğer Şartlar: Daimi ikamet için istikrarlı ve düzenli bir geçim kaynağına sahip olmak, sağlık sigortasını sürdürmek ve son 5 yıl içinde bir yıldan fazla hapis cezası gerektiren bir suç işlememiş olmak şarttır.

B. Vatandaşlık

Makedonya vatandaşlığına giden yol, daimi ikamet izninden sonra başlar. Genel olarak, bir yabancı, ülkede sekiz (8) yıl kesintisiz ikamet ettikten sonra vatandaşlık başvurusunda bulunabilir. Vatandaşlık başvurusu için genellikle Makedonca dil bilgisi ve ülkenin tarihi, kültürü ve sosyal düzeni hakkında temel bilgiye sahip olmak gibi ek şartlar aranır. Makedonya, çifte vatandaşlığı tanıyan bir ülkedir.

Kimler Makedonya’da Şirket Kuramaz?

Makedonya, yatırımcı dostu yasaları sayesinde, vatandaşlığa bakılmaksızın herkesin şirket kurmasını (DOO veya DOOEL) teknik olarak mümkün kılan nadir Avrupa ülkelerinden biridir. Merkezi Sicil Kaydı (Central Registry) nezdinde tescil, genellikle hızlı ve sorunsuz ilerler.

Ancak, bir yabancı yatırımcının asıl amacı sadece tescil belgesi almak değil, bu şirket üzerinden kendisine ve ailesine geçici ve daimi oturum izni sağlamaktır. İşte bu noktada, “kimler şirket kuramaz?” sorusu, yerini “kimler şirket kurup yasal olarak ikamet edemez?” sorusuna bırakır.

Aşağıda, bir yabancının Makedonya’da şirket kurarak başarılı bir şekilde faaliyet göstermesini veya oturum izni almasını engelleyecek temel kısıtlamalar listelenmiştir.

Hukuki ve Cezai Kısıtlamalar: Kesin Red Nedenleri

Makedonya yasaları, ülke güvenliği ve kamu düzeni için risk teşkil eden kişilere karşı katıdır. Bu kısıtlamalar, şirket tescilinden bağımsız olarak, oturum izni başvurularında devreye girer.

Temiz Adli Sicil Kaydına Sahip Olmamak: Oturum izni başvurusunun en kritik şartı, Apostil şerhli olarak sunulan temiz bir adli sicil kaydıdır (Sabıka Kaydı). Ağır suçlardan, terörle ilgili faaliyetlerden veya kamu düzenini ciddi şekilde bozacak suçlardan hüküm giymiş kişilerin oturum izni başvuruları kesinlikle reddedilir.
Uluslararası Yaptırım Listelerinde Olmak: Uluslararası yaptırım listelerinde yer alan veya ülkenin ulusal güvenliğini tehdit ettiği tespit edilen herhangi bir kişi veya tüzel kişilik, ülkede şirket kurup faaliyet gösterme ve ikamet izni alma hakkından mahrum bırakılır.
İdari Yasaklar: Daha önce Makedonya’dan veya Schengen bölgesinden sınır dışı edilmiş ya da vize ihlalleri nedeniyle idari yasak almış kişilerin oturum izni alması son derece zordur.

Mali ve İdari Engeller

Şirket kurmanın teknik olarak mümkün olduğu ancak sürdürülmesinin imkansız olduğu durumlar da mevcuttur.

Sermaye Şartını Sağlayamamak: Bir DOO şirketi kurmak için zorunlu olan minimum 5.000 Euro’luk sermayeyi banka hesabına yatıramayan veya yatırabileceğini taahhüt edemeyen kişiler şirketi tescil ettiremezler.
Yasal Adres Bulunamaması: Şirketin tescili için Makedonya’da resmi bir yasal adres (kira sözleşmesi veya kullanım hakkı belgesiyle kanıtlanmış) gösterilememesi, şirket kurulum sürecini durdurur.
Mali Yükümlülükleri İhmal Etmek: Şirket kurulduktan sonra, müdür sıfatıyla çalışanın sosyal güvenlik primlerini ve vergi beyannamelerini düzenli olarak yatırması zorunludur. Bu yükümlülükleri yerine getirmeyen şirketler, ilk oturum izninin 6 ay sonunda yenilenme hakkını kaybeder ve yasa dışı duruma düşerler.

Oturum İzni Başvurusunda Yetersizlik

Bir yabancının Makedonya’da şirket kurmasının temel motivasyonu genellikle oturum izni almak olduğu için, başarısız bir oturum izni başvurusu, o kişinin bu süreçte ilerlemesini engelleyen nihai bariyerdir.

Yetersiz Kişisel Mali Kaynak: Oturum izni başvurusu sırasında, kişinin Makedonya’da geçimini sağlayacak yeterli kişisel fonlara sahip olduğunu (banka hesap dökümü ile) kanıtlayamaması, başvurunun reddedilme nedenidir.
Sağlık Sigortası Eksikliği: Başvuru sırasında geçerli ve kapsamlı bir sağlık sigortası poliçesi sunamayanlar, oturum izni alamazlar.
Hileli Başvuru: Şirketi yalnızca kağıt üzerinde kurup, gerçek bir ticari faaliyeti olmadan oturum izni almaya çalışanlar (sözde şirketler), denetimlerde tespit edildiği takdirde izinlerini kaybederler ve yasal yaptırımlarla karşılaşırlar.

Makedonya’da Şirket Kurmanın Avantajları

Balkanların kalbinde yer alan ve Avrupa Birliği üyeliğine aday konumuyla dikkat çeken Makedonya, son yıllarda uluslararası girişimciler için bir cazibe merkezine dönüştü. Özellikle düşük vergi yükü, operasyonel kolaylık ve sunduğu ikamet fırsatları sayesinde, bu ülke iş kurmak ve Avrupa pazarlarına açılmak isteyen Türk yatırımcılar için benzersiz fırsatlar sunuyor.

İşte Makedonya’da şirket kurmayı düşünmeniz için nedenler;

Avrupa’nın En Düşük Vergi Oranları

Makedonya’nın sunduğu en büyük ve tartışmasız avantaj, kıtanın en rekabetçi vergi sistemlerinden biridir. Düşük vergi yükü, işletmelerin kârlarını maksimize etmelerine ve sermayelerini yeniden yatırıma yönlendirmelerine olanak tanır.

Kurumlar Vergisi (Corporate Income Tax): %10 Şirket kârları üzerinden alınan bu oran, Batı Avrupa ortalamalarının oldukça altındadır.
Kişisel Gelir Vergisi (Personal Income Tax): %10 Şirket sahipleri ve yöneticileri için kişisel gelir vergisi oranının da bu kadar düşük tutulması, net geliri önemli ölçüde artırır.
Rekabetçi KDV: Standart KDV oranı %18’dir. Ancak gıda, yazılım ve temel tarım ürünleri gibi belirli kalemlerde sadece %5’lik tercihli bir oran uygulanır.

Hızlı ve Kolay Şirket Kurulumu

Makedonya, Dünya Bankası’nın “İş Yapma Kolaylığı” endeksinde yüksek sıralarda yer almaktadır. Bürokrasinin azaltılması ve dijitalleşme sayesinde şirket kurulum süreçleri oldukça hızlıdır.

Sınırlı Sorumluluk Şirketi (DOO veya DOOEL) tescil süreci, gerekli belgelerin (Apostilli sabıka kaydı, ikametgah vb.) hazırlanmasının ardından genellikle 7 ila 10 iş günü içinde tamamlanabilir. Gerekli minimum sermaye tutarı ise sadece 5.000 Euro’dur. Bu hızlı başlangıç imkanı, zamandan tasarruf etmenizi ve ticari faaliyetlerinize hemen başlamanızı sağlar.

Avrupa Piyasalarına Stratejik Erişim

Makedonya, coğrafi olarak Balkanların merkezinde konumlanmıştır. Bu durum, ülkeyi hem Orta ve Doğu Avrupa hem de Batı Avrupa pazarlarına erişim için mükemmel bir lojistik ve ticaret noktası haline getirir.

Bir AB adayı olarak, Avrupa standartlarına uygun düzenlemeleri benimseme sürecinde olması, şirketinizin Avrupa’daki ticari ortaklarla entegrasyonunu kolaylaştırır. Ayrıca, Türkiye’ye yakınlık ve kültürel bağlar, Türk girişimciler için operasyonel ve kültürel adaptasyonu kolaylaştıran ek avantajlardır.

Şirket Üzerinden Oturum İzni ve Yaşam Hakkı

Yabancı yatırımcılar için Makedonya’da şirket kurmanın en pratik sonucu, kendilerine ve ailelerine geçici oturum ve çalışma izni alma hakkı tanımasıdır. Şirket Müdürü/Ortağı sıfatıyla yapılan bu başvuru, size ve eşiniz ile 18 yaş altı çocuklarınıza ülkede yasal olarak ikamet etme hakkı verir.

Bu oturum izni, yasal yükümlülükler (sosyal güvenlik primlerinin ödenmesi gibi) yerine getirildiği sürece yıllık olarak yenilenebilir ve 5 yıl kesintisiz ikamet sonrası Daimi Oturum İzni yolunu açar.

Düşük İşletme ve Yaşam Maliyetleri

Makedonya, Batı Avrupa ülkelerine kıyasla hem iş gücü hem de genel yaşam maliyetleri açısından oldukça ekonomiktir. Düşük ofis kiralama, personel maaşları ve genel operasyonel giderler, özellikle başlangıç aşamasındaki KOBİ’ler için rekabetçi bir maliyet yapısı oluşturur. Bu durum, düşük vergi oranlarıyla birleştiğinde, işletmelerin kârlılık oranlarını ciddi ölçüde artırmalarına yardımcı olur.

Makedonya, girişimcilik hayallerinizi Avrupa’nın kalbinde, düşük maliyetli ve vergi avantajlı bir ortamda gerçeğe dönüştürmek için ideal bir platformdur. Ancak tercih edeceğiniz aracı firma bu konuda oldukça önemlidir. Aracı firmanızın dikkatsizliği sonucunda daha fazla vergi ödemek zorunda kalabilir, oturum izni almakta zorlanabilirsiniz. Bizler bu iş için buradayız. Bizimle şirket kuran binlerce danışanımızdan biri olmak için bugün mesaj atın!