Giriş: İngiltere LTD Şirketlerinin Cazibesi
Günümüzün dijitalleşen ve küreselleşen iş dünyasında, şirketinizin coğrafi konumu, uluslararası pazardaki algısını doğrudan etkileyebilir. İngiltere, köklü hukuki sistemi, şeffaf düzenlemeleri ve güçlü ticari itibarı sayesinde, dünya çapında iş yapmak isteyen girişimciler için en popüler adreslerden biri haline gelmiştir. Birleşik Krallık’ta (UK) bir Limited Şirket (LTD) kurmak, özellikle teknoloji, e-ticaret ve danışmanlık gibi sınırları aşan sektörlerde faaliyet gösteren girişimciler için, düşük başlangıç maliyetleri ve hızlı kurulum süreçleriyle birleştiğinde, benzersiz avantajlar sunar.
Neden İngiltere’de Şirket Kurmalı?
İngiltere’yi diğer yargı bölgelerinden ayıran en önemli özellik, sadece ekonomik istikrarı değil, aynı zamanda iş yapma kolaylığıdır. Dünya Bankası’nın iş yapma kolaylığı endekslerinde sürekli olarak üst sıralarda yer alması, bürokratik engellerin minimumda tutulduğunun ve yatırımcı dostu bir ortamın mevcut olduğunun kanıtıdır. İngiliz hukuku, ticari anlaşmazlıkların çözümünde uluslararası alanda kabul görmüş güvenilir bir referans noktasıdır. Ayrıca, şirket yapısı ve yönetimi konusundaki esneklik, yabancı yatırımcıların kendi ülkelerindeki katı kurallarla boğuşmadan işlerini hızla ölçeklendirmelerine olanak tanır. Bu yapı, özellikle uluslararası fon toplama ve yatırım çekme süreçlerinde büyük bir artı değer yaratır.
Uluslararası İtibarın Gücü
Birleşik Krallık bayrağı altında tescil edilmiş bir şirket, dünyanın dört bir yanındaki müşteriler, tedarikçiler ve yatırımcılar nezdinde anında güvenilirlik kazanır. Bu itibar, özellikle uluslararası sözleşmeler imzalarken, büyük müşterilerle çalışırken veya uluslararası bankacılık işlemleri yaparken kritik öneme sahiptir. “UK LTD” etiketi, şirketin şeffaf, düzenlenmiş ve saygın bir ticari ekosistemin parçası olduğu anlamına gelir. Bu kurumsal imaj, özellikle Amerika ve Avrupa pazarlarında iş yapan şirketler için rekabet avantajı sağlar. Yüksek itibarlı bir yargı alanında faaliyet göstermek, pazarlama ve satış süreçlerinizde bile dolaylı yoldan maliyetleri düşürebilir ve müşteri dönüşüm oranlarını artırabilir.
Düşük Kurulum Maliyetleri ve Hız
İngiltere’de bir LTD şirketi kurmanın maliyeti, birçok Batı Avrupa ülkesi veya diğer offshore merkezlerle karşılaştırıldığında oldukça düşüktür. Kuruluş başvurusu için Companies House’a ödenen resmi ücret minimaldir ve genellikle çevrimiçi başvurularla sadece birkaç saat içinde tamamlanabilir. Bu hız ve düşük maliyet, girişimcilerin sermayelerini bürokrasiye harcamak yerine doğrudan iş geliştirmeye yönlendirmelerini sağlar. Başlangıç aşamasındaki küçük işletmeler için, büyük sermaye blokajı olmadan yasal bir ticari varlık oluşturmak, pazar testi ve ürün geliştirme esnekliği açısından hayati bir kolaylıktır. Bu finansal erişilebilirlik, İngiltere’yi global girişimciliğin ön saflarına taşımıştır.
Hukuki Yapı: Limited Şirket (LTD) Nedir?
Limited Şirket (LTD), İngiltere’de en yaygın şirket türüdür ve hem hissedarları hem de direktörleri koruyan temel bir kurumsal yapıdır. “Limited” kelimesi, hissedarların şirketin borçlarına karşı kişisel sorumluluğunun, taahhüt ettikleri sermaye miktarıyla sınırlı olduğu anlamına gelir. Bu hukuki ayrım, girişimcinin kişisel varlıklarını şirketin ticari risklerinden korur. Bir LTD, tüzel kişiliğe sahiptir; yani kanun önünde kendi başına bir varlıktır, mülk edinebilir, sözleşme imzalayabilir ve dava açıp dava edilebilir. Bu özellik, işin sürekliliğini ve kurumsal hafızasını kurucularından bağımsız olarak devam ettirmesini sağlar.
İngiltere’de İkamet Zorunluluğu Var Mı?
İngiltere’de bir LTD kurmak için, direktörlerin veya hissedarların Birleşik Krallık vatandaşı veya mukimi olması şartı bulunmamaktadır. Şirket, tamamen yabancı uyruklu kişiler tarafından kurulabilir ve yönetilebilir. Bu durum, İngiltere’nin küresel ticaret ve yatırım çekme politikasının temel direklerinden biridir. Tek temel zorunluluk, şirketin Birleşik Krallık’ta resmi bir kayıtlı ofis adresine (Registered Office) sahip olmasıdır. Bu adres, Companies House ve HMRC (Gelir ve Gümrük İdaresi) ile resmi yazışmaların yapılacağı yerdir. Bu esneklik, dünya çapındaki girişimcilerin coğrafi kısıtlamalar olmadan İngiliz pazarının avantajlarından yararlanmasına olanak tanır.
Şirket Kurulum Süreci Adım Adım
Şirket kurulum süreci oldukça basittir ve genellikle üç ana aşamadan oluşur: Hazırlık, Başvuru ve Kayıt. Hazırlık aşamasında, şirket adı seçilir, direktör ve hissedar bilgileri toplanır ve kayıtlı ofis adresi belirlenir. Başvuru aşaması, Companies House’a (Şirketler Sicili) çevrimiçi veya posta yoluyla gerekli formların (genellikle Form IN01) sunulmasıdır. Çevrimiçi başvuru en hızlı yöntemdir ve onay genellikle 24 saat içinde gelir. Kayıt aşamasında ise şirket tescil belgesi (Certificate of Incorporation) ve Şirket Kayıt Numarası (Company Number) alınır. Bu numara, şirketin resmi ticari kimliğidir ve tüm yasal işlemlerde kullanılır. Süreç son derece kullanıcı dostu olup, yabancılar için dahi zorluk teşkil etmemektedir.
Uygun Bir Şirket Adı Seçmek
Şirket adı seçimi, İngiltere’deki yasal süreçlerin önemli bir parçasıdır. Seçilen adın, halihazırda Companies House’da kayıtlı olan başka bir şirketin adıyla aynı veya ona çok benzemesi yasal olarak kabul edilmez. Şirket adınızın, ticari itibarınızı yansıtması ve akılda kalıcı olması ticari açıdan önemlidir. Ayrıca, adın sonunda Limited veya LTD ibaresinin bulunması zorunludur. Bazı hassas kelimelerin (örneğin “Royal,” “Bank,” “University”) kullanımı, ek lisans veya devlet onayı gerektirebilir. Bu kısıtlamaları kontrol etmek ve adın uygunluğunu Companies House’un çevrimiçi arama motorunda doğrulamak, başvuru sürecinin kesintiye uğramaması için atılması gereken ilk adımdır.
Gerekli Kurucu Belgeleri ve Bilgileri
Bir LTD kurmak için resmi olarak çok fazla belge gerekmez, ancak kesin ve doğru bilgiye ihtiyaç vardır. Kuruculardan istenen temel bilgiler şunlardır: her bir direktör ve hissedarın tam adı, doğum tarihi, ikamet adresi, uyruğu ve mesleği. Ayrıca, her PSC’nin (Önemli Kontrole Sahip Kişi) bilgileri de sunulmalıdır. Kimlik kanıtı (pasaport veya kimlik kartı) ve adres kanıtı (son 3 aylık bir fatura veya banka ekstresi) genellikle, süreci yöneten tescil acentesi tarafından istenir, Companies House’a doğrudan sunulmaz. Bu bilgilerin doğruluğu ve güncelliği, yasal uyum açısından kritik öneme sahiptir.
Companies House Başvurusu
Companies House, Birleşik Krallık’taki tüm şirketleri kaydeden ve düzenleyen resmi kurumdur. Başvuru, genellikle çevrimiçi portallar aracılığıyla yapılır ve kuruluş paketinin gönderilmesini içerir. Bu paket, Şirket Adı, Kayıtlı Adres, Direktör ve Hissedar Bilgileri, Şirket Ana Sözleşmesi ve Ortaklık Sözleşmesi gibi temel yapısal unsurları içerir. Başvurunun başarılı olması durumunda, Companies House bir Tescil Sertifikası (Certificate of Incorporation) düzenler. Bu sertifika, şirketin yasal olarak kurulduğunu ve faaliyetlerine başlayabileceğini onaylayan resmi belgedir. Hızlı işlem süresi, İngiliz sisteminin en büyük avantajlarından biridir.
Şirket Kayıt Adresi (Registered Office)
Her İngiliz LTD’nin Birleşik Krallık’ta resmi bir kayıtlı ofis adresine sahip olması yasal bir zorunluluktur. Bu adres, Companies House ve HMRC’den gelen tüm resmi posta ve yasal bildirimlerin gönderileceği adrestir. Bu adresin ticari veya özel bir adres olması fark etmez, ancak postanın düzenli olarak alınması ve şirkete iletilmesi önemlidir. Yabancı kurucular için, sanal ofis veya tescil acentesinin adresini kullanmak yaygın ve pratik bir çözümdür. Bu tür hizmetler, global olarak iş yapan şirketler için gerekli postanın taranması ve e-posta ile iletilmesi gibi ek hizmetleri de sunarak uzaktan yönetimi kolaylaştırır.
Direktör ve Hissedar Rolleri
Direktörler, şirketin günlük yönetiminden ve yasal yükümlülüklerinin yerine getirilmesinden sorumlu olan kişilerdir. En az bir direktörün olması zorunludur. Hissedarlar ise şirketin sahipleridir ve genellikle sermayeye katkıda bulunarak kar payı (temettü) alma hakkına sahiptirler. Tek bir kişi hem direktör hem de tek hissedar olabilir. Hissedarların sorumluluğu sınırlıdır. Direktörlerin ise Companies Act (Şirketler Yasası) uyarınca ticari dürüstlük ve şirketin menfaatine hareket etme gibi bir dizi yasal görevi vardır. Bu rollerin net bir şekilde tanımlanması, şirketin iç yönetimi ve yasal uyumluluğu açısından hayati öneme sahiptir.
PSC (Significant Control Sahibi Kişi) Kaydı
Önemli Kontrole Sahip Kişi (Person with Significant Control – PSC), şirketin üzerinde doğrudan veya dolaylı olarak önemli bir kontrol gücüne sahip olan gerçek kişidir. İngiliz yasalarına göre, bir şirketin en az %25’ine sahip olan, oy hakkının en az %25’ini kontrol eden veya yönetim kurulunu atama/görevden alma yetkisine sahip olan kişiler PSC olarak kabul edilir. Companies House’a bu kişilerin bilgilerinin doğru ve güncel olarak bildirilmesi zorunludur. Bu şeffaflık kuralı, İngiltere’nin kara para aklama ve yasadışı finansmanla mücadele çabalarının bir parçasıdır ve ülkenin ticari itibarını güçlendiren önemli bir unsurdur.
Şirket Sözleşmesi ve Ana Sözleşme (Articles of Association)
Şirketin ana sözleşmesi (Articles of Association), şirketin iç yönetim kurallarını belirleyen bir dizi yazılı kuraldır. Bu, hissedarlar ve şirket arasındaki ilişkiyi, direktörlerin yetkilerini, toplantı prosedürlerini ve hisse devir kurallarını düzenler. Yeni kurulan çoğu LTD, Companies House’un sunduğu standart “Model Articles”ı kullanabilir. Ancak, birden fazla hissedarı olan veya karmaşık bir yönetim yapısı kurmak isteyen şirketler, kendi ihtiyaçlarına göre özelleştirilmiş Ana Sözleşme hazırlamayı tercih edebilirler. Bu hukuki belge, gelecekteki olası anlaşmazlıkları önlemek ve işleyişi şeffaflaştırmak için kritik bir öneme sahiptir.
Vergi Sistemi: Corporation Tax (Kurumlar Vergisi)
İngiliz LTD şirketleri, yıllık net kârları üzerinden Kurumlar Vergisi (Corporation Tax) ödemekle yükümlüdür. Bu vergi, şirketin mali yılının bitiminden sonraki 9 ay içinde HMRC’ye beyan edilmeli ve ödenmelidir. İngiltere’de Kurumlar Vergisi oranları, uluslararası standartlara göre rekabetçi olup, şirketin kâr miktarına göre kademeli olarak artış gösterebilir. Küçük işletmeler için uygulanan düşük oranlar, yeni başlayan girişimciler için cazip bir teşvik sunar. Vergi beyannamesi (CT600), yıllık hesaplarla birlikte elektronik ortamda sunulmalıdır. Vergi planlaması ve profesyonel muhasebe desteği almak, bu alanda uyumluluğu sağlamak için kritik öneme sahiptir.
KDV (VAT) Kaydı ve Yükümlülükleri
Katma Değer Vergisi (VAT), yani KDV, Birleşik Krallık’ta satılan mal ve hizmetler üzerinden alınan bir tüketim vergisidir. Bir LTD şirketi, son 12 aylık vergilendirilebilir satışları yasal olarak belirlenmiş ciro eşiğini aştığında VAT kaydı yaptırmak zorundadır. Bu eşiğin altında kalan şirketler isteğe bağlı olarak kayıt yaptırabilirler. VAT kaydı, şirketin diğer işletmelerden gelen VAT’ı geri talep etmesini sağlar, bu da maliyetleri düşürebilir. VAT kaydı yapıldıktan sonra, şirketlerin periyodik olarak (genellikle üç ayda bir) VAT beyannameleri sunması ve tahsil edilen VAT’ı HMRC’ye ödemesi gerekir. Özellikle e-ticaret şirketleri için uluslararası VAT kurallarına dikkat etmek büyük önem taşır.
Muhasebe ve Yıllık Hesapların Sunulması
Her İngiliz LTD’si, doğru ve güncel ticari kayıtları tutmakla ve her mali yıl sonunda yıllık hesaplarını (statutory accounts) hazırlamakla yükümlüdür. Bu hesaplar, şirketin mali durumunu ve performansını gösterir ve Companies House ile HMRC’ye sunulur. Küçük şirketler için basitleştirilmiş bir sunum formatı (Abbreviated Accounts) mevcuttur. Yıllık hesapların Companies House’a sunulma süresi, mali yıl sonundan itibaren 9 aydır. Bu süreç, İngiltere’nin şeffaflık ve hesap verebilirlik ilkelerinin temelini oluşturur. Muhasebe yazılımı kullanımı ve bir İngiliz muhasebeciyle çalışmak, bu yükümlülükleri etkin bir şekilde yerine getirmenin anahtarıdır.
Yıllık Onay Beyanı (Confirmation Statement)
Confirmation Statement (Eski adıyla Annual Return), bir İngiliz LTD’nin her yıl Companies House’a sunması gereken bir belgedir. Bu beyan, şirketin o yıl içindeki temel bilgileri (direktörler, hissedarlar, kayıtlı adres, hisse sermayesi ve PSC’ler) teyit etmek veya güncellemek için kullanılır. Şirketin mali durumuyla ilgili bilgileri içermez. Yıllık Onay Beyanı, şirketin tescil tarihinin yıl dönümünde veya bu tarihten sonraki 14 gün içinde sunulmalıdır. Bu, şirketin halka açık sicildeki verilerinin güncel ve doğru kalmasını sağlayan basit ama zorunlu bir uyum görevidir.
Banka Hesabı Açma Zorlukları ve Çözümleri
Yabancı kurucular için İngiliz bankalarında kurumsal hesap açmak bazen zorlayıcı olabilir, çünkü birçok geleneksel banka yerel ikamet şartı veya yüz yüze görüşme talep edebilir. Bu zorlukların üstesinden gelmek için, girişimciler genellikle Finansal Teknoloji (FinTech) çözümlerine yönelirler. Revolut Business, Wise Business veya diğer neobank’lar, tamamen çevrimiçi başvuru süreçleri sunarak ve uluslararası para transferlerinde daha düşük maliyetler sağlayarak bu sorunu çözer. Bu dijital bankacılık çözümleri, İngiliz LTD’nizin küresel finansal işlemleri hızlı ve düşük maliyetle gerçekleştirmesine olanak tanır.
Şirket Kapanışı ve Tasfiye Süreci
Bir İngiliz LTD’nin faaliyetlerine son vermesi gerektiğinde, bu süreç yasal olarak belirlenmiş bir tasfiye veya kayıt silme (dissolution) prosedürü izlenerek yapılmalıdır. Eğer şirket borçsuz ve aktif değilse, direktörler Companies House’a bir ‘Kayıt Silme Başvurusu’ (Strike Off Application) yapabilirler. Eğer şirketin borçları varsa, daha karmaşık bir tasfiye süreci (liquidation) gereklidir. Bu süreçlerin her ikisi de, alacaklıların haklarının korunmasını ve şirketin yescilliğinin yasalara uygun bir şekilde sonlandırılmasını sağlamak için Companies Act tarafından sıkı bir şekilde düzenlenmiştir.
İngiltere’deki Vergi Avantajları
İngiltere’nin vergi sistemi sadece rekabetçi oranlar sunmakla kalmaz, aynı zamanda girişimciliği teşvik eden bir dizi avantaj ve muafiyet de içerir. Örneğin, Ar-Ge (Araştırma ve Geliştirme) harcamaları için cömert vergi indirimleri mevcuttur. SEIS (Seed Enterprise Investment Scheme) ve EIS (Enterprise Investment Scheme) gibi programlar, İngiliz şirketlerine yatırım yapan yatırımcılar için önemli vergi teşvikleri sunarak sermaye çekmeyi kolaylaştırır. Ayrıca, temettü yoluyla alınan gelirin vergilendirilmesi, sermaye kazancı vergisi muafiyetleri gibi konularda da uluslararası iş yapan şirketler için optimize edilmiş yapılar bulunmaktadır.
Dijital Nomadlar İçin LTD Kurulumu
Dijital göçebeler ve uzaktan çalışan profesyoneller için İngiltere LTD’si, mükemmel bir kurumsal araçtır. Birçok dijital göçebe, fiziksel olarak İngiltere’de yaşamasa bile, şirketin global iş yapma yeteneği ve itibarı sayesinde İngiliz LTD’sini tercih eder. Bu yapı, geliri dünyanın farklı yerlerinden elde eden ve düzenli bir kurumsal kimliğe ihtiyaç duyan danışmanlar, yazılımcılar ve serbest çalışanlar için idealdir. Ancak, şirketin merkezi yönetim yeri (Place of Effective Management) ve direktörün vergi mukimliği konuları, çifte vergilendirme anlaşmaları çerçevesinde dikkatlice incelenmelidir.
E-ticaret ve Global Satışlar İçin Kullanım
İngiliz LTD’si, global e-ticaret operasyonları için birincil bir tercih nedenidir. Amazon, eBay, Shopify gibi platformlarda satış yaparken, bir İngiliz ticari varlığına sahip olmak, ödeme işlemcileri ve lojistik sağlayıcıları ile entegrasyonu kolaylaştırır. Ayrıca, İngiltere’nin global bir ticaret merkezi olması, ABD, AB ve diğer pazarlara satış yaparken ticari engelleri azaltır. Dijital ürünler satan şirketler için, fikri mülkiyet haklarının korunması ve lisanslama süreçleri açısından İngiliz hukuku güvence sağlar. VAT kaydı ise uluslararası satışlarda vergi uyumluluğunu yönetmek için merkezi bir kolaylık sunar.
Personel İstihdamı ve Bordrolama (PAYE)
Eğer İngiliz LTD’niz Birleşik Krallık’ta personel istihdam edecekse, Pay As You Earn (PAYE) bordrolama sistemine kayıt olması gerekir. Bu sistem, şirketin çalışan maaşlarından gelir vergisi (Income Tax) ve Ulusal Sigorta Katkılarını (National Insurance Contributions – NICs) kesmesini ve HMRC’ye yatırmasını zorunlu kılar. Bordrolama işlemleri karmaşık olabileceği için, genellikle profesyonel bordrolama hizmetleri veya muhasebeciler aracılığıyla yönetilir. Yabancı direktörler için, kendilerine maaş ödemesi yapılması durumunda da PAYE kuralları geçerli olabilir, bu da uluslararası bordrolama kurallarının dikkatle incelenmesini gerektirir.
Sıkça Sorulan Hukuki Sorular
Yabancı kurucuların en çok merak ettiği hukuki konular arasında, şirketin yabancı direktörleri için İngiltere’de kişisel vergi yükümlülüğü oluşup oluşmayacağı yer alır. Genel kural, şirketin Birleşik Krallık’ta kâr etmesi durumunda Kurumlar Vergisi’ne tabi olmasıdır; ancak direktörün kişisel vergi mukimliği, bireyin yaşadığı ülkedeki kurallara göre belirlenir. Diğer bir konu, şirket karının direktörlere temettü olarak dağıtılması ve bunun direktörün ikamet ettiği ülkedeki vergilendirilme biçimidir. Çifte Vergilendirmeyi Önleme Anlaşmaları (ÇVÖA), bu tür durumların çözümlenmesinde temel bir rol oynar.
Türkiye’deki Mükellefiyet İlişkisi
Türkiye mukimi bir kişinin veya şirketin İngiltere’de LTD kurması, Türkiye’deki vergi ve hukuki yükümlülüklerini ortadan kaldırmaz. Türkiye’nin vergi kanunlarına göre, eğer bir İngiliz LTD’nin merkezi yönetim ve kontrolü Türkiye’den yapılıyorsa, bu şirket Türkiye’de tam mükellef sayılabilir. Bu durum, şirketin gelirleri üzerinden hem İngiltere’de hem de Türkiye’de vergi ödeme riskini doğurur (Çifte Vergilendirme). Bu riski yönetmek için Türkiye ile İngiltere arasındaki ÇVÖA hükümleri devreye girer. Bu nedenle, şirket kurulduktan sonra bir Türk Vergi Uzmanından (Yeminli Mali Müşavir) danışmanlık almak hayati önem taşır.
Uzaktan Yönetim ve Dijital Çözümler
İngiliz LTD’ler, uzaktan yönetim için mükemmel bir altyapı sunar. Tüm yasal süreçler (kurulum, beyannameler, hesap sunumları) çevrimiçi olarak halledilebilir. Sanal ofis hizmetleri, tescilli ofis adresi sorununu çözerken, bulut tabanlı muhasebe yazılımları (örneğin Xero, QuickBooks) ve dijital bankacılık çözümleri, finansal yönetimi dünyanın her yerinden yapmayı mümkün kılar. Bu dijital ekosistem, girişimcilere fiziksel bir ofise veya yerel personele bağımlı kalmadan işlerini küresel olarak büyütme özgürlüğü verir. Bu, İngiltere’deki şirket kurma deneyimini son derece pratik ve verimli hale getiren kilit bir faktördür.
Şirket Yapısı Esnekliği
İngiliz LTD’leri, hissedar ve yönetim yapısı açısından büyük bir esneklik sunar. Şirket, tek bir direktör ve tek bir hissedarla kurulabileceği gibi, karmaşık çok uluslu holding yapılarına da uyum sağlayabilir. Farklı hisse sınıfları (örneğin, oy hakkı olan veya olmayan hisseler, farklı temettü haklarına sahip hisseler) oluşturma yeteneği, yatırımcılar ve kurucu ortaklar arasındaki finansal ve kontrol ilişkilerini özelleştirmeye olanak tanır. Bu esneklik, şirket büyüdükçe ve yeni yatırım turları aldıkça yönetim ve sermaye yapısını yeniden şekillendirme konusunda büyük bir avantaj sağlar.
Fikri Mülkiyetin Korunması
Birleşik Krallık, fikri mülkiyet haklarının korunması konusunda sağlam bir hukuki çerçeveye sahiptir. Bir İngiliz LTD, sahip olduğu ticari markaları, patentleri ve telif haklarını, uluslararası alanda kabul görmüş İngiliz hukuku çatısı altında koruyabilir. Şirketin fikri mülkiyeti elinde tutması, gelecekteki lisanslama anlaşmaları ve uluslararası satışlar için kurumsal bir güvenilirlik katmanı oluşturur. Marka tescili için Birleşik Krallık Fikri Mülkiyet Ofisi’ne (UK IPO) başvurmak, global marka korumasının ilk adımlarından biri olarak kabul edilir.
Veri Gizliliği ve GDPR Uyumu
Birleşik Krallık, Avrupa Birliği’nden ayrılmış olsa da, genel veri koruma düzenlemeleri (GDPR) ile büyük ölçüde uyumlu olan kendi veri koruma yasalarını (UK GDPR) uygulamaya devam etmektedir. İngiliz LTD’lerinin, AB ve Birleşik Krallık vatandaşlarının kişisel verilerini işlerken bu katı kurallara uyması zorunludur. İngiltere’de tescil edilmiş olmak, şirketinizin veri korumaya ciddiyetle yaklaştığını gösterir, bu da özellikle Avrupa pazarındaki müşteriler için güven artırıcı bir faktördür. Yasal uyumun sağlanması için Veri Koruma Yetkilisi (DPO) atanması gerekebilir.
Yasal Şeffaflık ve Güven
İngiliz şirketler hukuku, yüksek düzeyde şeffaflık ve hesap verebilirlik üzerine kurulmuştur. Companies House’da tutulan şirket bilgileri (direktörler, hissedarlar, hesaplar), halka açık ve kolayca erişilebilirdir. Bu şeffaflık, iş ortaklarınızın ve potansiyel yatırımcılarınızın şirketinizin yasal durumunu hızla doğrulamasını sağlar, bu da güven inşa etme sürecini hızlandırır. Bu açık defter politikası, İngiltere’nin finansal dürüstlük konusundaki küresel itibarını pekiştiren temel unsurlardan biridir.
Finansal Denetim Yükümlülükleri
Birleşik Krallık’ta çoğu küçük LTD şirketi, mali denetimden (statutory audit) muaftır. Bu, denetim maliyetlerinden tasarruf edilmesini sağlar ve küçük işletmelerin üzerindeki idari yükü azaltır. Bir şirket, genellikle aşağıdaki koşulların en az ikisini karşılamıyorsa denetimden muaftır: yıllık cirosu 10.2 milyon sterlini aşması, bilançosunun 5.1 milyon sterlini aşması veya ortalama çalışan sayısının 50’yi aşması. Bu muafiyet, özellikle uluslararası pazarda yeni olan ve henüz büyük ölçeğe ulaşmamış şirketler için büyük bir avantajdır.
Hisse Sermayesi Gereksinimleri
İngiliz LTD şirketleri için minimum bir hisse sermayesi zorunluluğu yoktur. Şirket, nominal değeri sadece 1 sterlin olan bir hisse ile kurulabilir. Bu, iş kurma sürecini finansal açıdan son derece erişilebilir kılar ve kurucuların büyük miktarda sermayeyi şirkete bağlama zorunluluğunu ortadan kaldırır. Bu esneklik, riskin düşük tutulmasını isteyen girişimciler ve bootstrapping (özkaynakla büyüme) yapan start-up’lar için önemli bir kolaylıktır. Nominal hisse değeri, şirketin piyasa değerini yansıtmak zorunda değildir, bu da yatırım süreçlerinde esneklik sağlar.
Çifte Vergilendirmeyi Önleme Anlaşmaları (ÇVÖA)
Birleşik Krallık, dünya çapında yüzden fazla ülke ile Çifte Vergilendirmeyi Önleme Anlaşmaları imzalamıştır (Türkiye dahil). Bu anlaşmalar, şirketin aynı gelirden iki farklı ülkede vergilendirilmesini önlemeyi amaçlar. Eğer İngiliz LTD’niz Türkiye’de veya başka bir ülkede faaliyet gösteriyorsa, ÇVÖA hükümleri hangi ülkenin vergi alma hakkına sahip olduğunu ve ödenen vergilerin nasıl mahsup edileceğini belirler. Bu, uluslararası ticaret yapan şirketler için vergi yükünün makul bir seviyede kalmasını sağlayan hayati bir hukuki araçtır.
Ticari Marka ve Alan Adı Korunması
Şirket adınızın seçimi kadar, ticari markanızın (logo, marka adı) ve ilgili internet alan adlarının korunması da önemlidir. İngiliz LTD kurmak, İngiltere’de yasal varlık oluşturmanın ilk adımıdır, bu da markanın yasal olarak tescil edilmesi sürecini başlatır. Birleşik Krallık’ta tescil edilen ticari markalar, o bölgede yasal koruma sağlar. Şirket adıyla aynı veya benzer alan adlarının (.co.uk, .com) hızla tescil edilmesi, marka bütünlüğünü korumak için kurulum sürecinin hemen ardından yapılması gereken ticari bir zorunluluktur.
İzinler ve Lisanslar
Genel bir LTD kuruluşu için özel bir izin gerekmezken, şirketinizin faaliyet gösterdiği sektöre bağlı olarak ek lisanslar veya izinler gerekebilir. Örneğin, finansal hizmetler sunan şirketler (bankacılık, sigorta) için Finansal Davranış Otoritesi’nden (FCA) lisans almak zorunludur. Gıda ve içecek, inşaat veya çevre ile ilgili işler için de yerel otoritelerden izinler gerekebilir. Kurulum sırasında işinizin doğasını doğru bir şekilde belirlemek ve gerekli tüm izinleri önceden almak, gelecekteki yasal sorunları önler.
Başlangıçta Yapılacak İlk İşler
Şirket tescil edildikten sonra atılması gereken ilk adımlar şunlardır: Bir banka hesabı veya FinTech hesabı açmak, bir muhasebeci veya defter tutucuyu işe almak, HMRC’ye Kurumlar Vergisi için kaydolmak ve eğer gerekli ciro eşiği aşılıyorsa VAT kaydı yaptırmak. Ayrıca, şirket kayıtlarının (statutory registers) düzenli bir şekilde tutulması ve güncellenmesi, yasal uyumluluk için hayati öneme sahiptir. Bu erken adımlar, şirketin yasal zeminde sağlam bir başlangıç yapmasını sağlar.
Kurumsal Yönetim ve Karar Alma
İngiliz LTD’lerde karar alma süreci, direktörler kurulu (Board of Directors) toplantıları ve hissedarların genel kurul toplantıları aracılığıyla gerçekleşir. Ana sözleşmede belirtilen kurallar, bu toplantıların nasıl yapılacağını, kararların hangi çoğunlukla alınacağını ve vekaletname kullanımını düzenler. Tek kişilik şirketlerde bile, kararların resmi olarak (yazılı kararlar veya tek direktör kararı şeklinde) belgelendirilmesi önemlidir. İyi bir kurumsal yönetim uygulaması, şirketin şeffaflığını ve profesyonelliğini artırır.
Süreklilik ve Büyüme Potansiyeli
Bir LTD, hissedarlarından bağımsız bir tüzel kişilik olduğundan, kurucu veya hissedarlardan birinin ayrılması veya vefat etmesi durumunda bile ticari faaliyetine devam eder. Bu süreklilik, uzun vadeli iş planlaması ve yatırım çekme açısından büyük bir avantajdır. Şirket büyüdükçe, hisselerini halka arz etme (IPO) veya birleşme/devralma (M&A) süreçlerine girme potansiyeline sahiptir. İngiliz hukuku, bu tür kurumsal olaylar için gelişmiş ve güvenilir bir çerçeve sunar.
Uzman Desteği Almanın Önemi
İngiltere’de LTD kurmak kolay olsa da, uluslararası vergi ve hukuki uyum konuları karmaşık olabilir. Bir tescil acentesi, şirket kuruluşu konusunda yardımcı olurken, bir İngiliz muhasebeci (Chartered Accountant) ve uluslararası vergi hukuku konusunda deneyimli bir danışmanla çalışmak, şirketin Türkiye’deki ve diğer ülkelerdeki yükümlülüklerini en iyi şekilde yönetmesini sağlar. Profesyonel destek, sadece uyumluluğu sağlamakla kalmaz, aynı zamanda yasal vergi optimizasyon fırsatlarını da maksimize etmenize yardımcı olur.
Başlangıç Tavsiyeleri
İngiltere’de bir LTD kurmak, düşük maliyet, hızlı kurulum ve eşsiz uluslararası itibar avantajlarını bir araya getirerek, işinizi küresel ölçekte büyütmek için sağlam bir temel sunar. Bu yapı, size yasal koruma sağlarken, operasyonel esnekliği de maksimuma çıkarır. Başlangıçta yapmanız gereken en önemli şey, güvenilir bir kayıt adresi hizmeti ve uluslararası vergi konusunda uzman bir muhasebeci seçmektir. Bu adımlarla, küresel pazarda rekabet etmeye hazır, sağlam bir kurumsal yapıya sahip olabilirsiniz.
